4.3 Dars: Yapon Shamlari Asoslari
Shamlar Nima Deydi?
Yapon shamlari — bu shunchaki chiziqlar emas, bu bozorning o'ziga xos tili. Har bir sham bizga ma'lum bir vaqt oralig'ida sotuvchilar va sotib oluvchilar o'rtasidagi kurash haqida butun bir hikoyani aytib beradi.
Shamning Anatomiyasi
Har bir sham ikki asosiy qismdan iborat: Tanasi va Soyasi (piltasi). Ular bizga 4 ta asosiy narxni (OHLC) ko'rsatadi.
Tana (Body): Ochilish va yopilish narxlari orasidagi masofa.
Soya (Wick/Shadow): Eng yuqori va eng past narxlarni ko'rsatadi.
Doji: Qarorsizlik Belgisi
Doji shami ochilish va yopilish narxlari deyarli bir xil bo'lganda paydo bo'ladi. Uning tanasi juda kichik yoki umuman bo'lmaydi. Bu bozorning "ikkilanishini", ya'ni sotuvchilar va sotib oluvchilar kuchi teng kelganini bildiradi. Trend o'zgarishi mumkinligidan darak beradi.
Marubozu: Kuchli Harakat Belgisi
Marubozu — bu soyalari yo'q yoki juda kichik bo'lgan, uzun tanali sham. U bozorning bir yo'nalishda juda kuchli harakat qilganini bildiradi. Bu trendning davom etishidan kuchli signal bo'lishi mumkin.
Shamlar Psixologiyasi
Yashil Marubozu: Sotib oluvchilar ("buqalar") butun vaqt davomida bozorni to'liq nazorat qilgan.
Qizil Marubozu: Sotuvchilar ("ayiqlar") butun vaqt davomida bozorni to'liq nazorat qilgan.
Doji: Ikkala tomon ham kurashgan, lekin hech biri g'olib bo'lmagan. Noaniqlik.
Dars Xulosasi
Yapon shamlarini o'qishni o'rganish — bu bozorning kayfiyatini tushunishni o'rganish degani. Doji va Marubozu — bu siz bilishingiz kerak bo'lgan eng birinchi va eng asosiy sham modellaridir. Ular oddiy bo'lishiga qaramay, juda kuchli signallarni berishi mumkin.